Upławy i wydzielina z pochwy towarzyszą kobiecie niemal przez całe życie, również w czasie ciąży. Nie tylko są one oznaką tego, że “w środku” wszystko działa dobrze, ale mogą być też pierwszym symptomem infekcji intymnych - jak odróżnić zdrową wydzielinę od tej sugerującej chorobę? Które z upławów powinny szczególnie zaniepokoić ciężarną?
Upławy w ciąży - czy to naturalne
Wydzielany przez pochwę śluz to naturalna forma zabezpieczania jej przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi oraz samooczyszczania. Dlatego biała lub delikatnie kremowa, przezroczysta, bezzapachowa wydzielina nie powinna być powodem do zmartwień, nawet jeśli pojawia się w ciąży. Śluz w tym okresie ma jeszcze jedno, bardzo ważne zadanie - chroni on rozwijający się we wnętrzu macicy płód. Zdarza się, że w wyniku zwiększonej produkcji estrogenów oraz wzmożonego przepływu krwi w okolicy narządów rodnych pochwa jeszcze obficiej wydziela ochronny śluz, jednak również to nie powinno niepokoić przyszłej mamy. Czasem, w wyniku drobnych pęknięć w ścianie szyjki macicy dochodzi do delikatnego zabarwienia śluzu na różowo - warto o tym pamiętać, by uniknąć niepotrzebnego stresu.
Objawy infekcji intymnej w ciąży
Choć śluz z pochwy jest całkowicie normalny i świadczy wręcz o zdrowym funkcjonowaniu organizmu, to pojawienie się kolorowych, brzydko pachnących upławów tworzących na bieliźnie “skorupę” może być już oznaką infekcji. Oprócz nich do listy objawów można dopisać też swędzenie oraz pieczenie. Wyróżnia się kilka podstawowych rodzajów zakażeń i zapaleń okolicy intymnych: bakteryjne, grzybicze oraz wywoływane przez pierwotniaki. Pierwsze z nich wywoływane są przez organizmy beztlenowe zasiedlające pochwę i objawiają się: silną, białawo-żółtą wydzieliną o nieprzyjemnym, rybim zapachu, która ma tendencję do pienienia się. Towarzyszy im też ból przy oddawaniu moczu i podczas stosunku. Bakteryjne infekcje są szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży, ponieważ grożą poronieniem lub przedwczesnym porodem. Grzybica nie niesie za sobą aż tak poważnych konsekwencji, lecz również wymaga niezwłocznej konsultacji z lekarzem. Powodują ją drożdżaki, a przebieg charakteryzuje się gęstymi, często grudkowatymi upławami w różnych odcieniach bieli, które nie mają intensywnego zapachu. Przy grzybicy pochwy może wystąpić suchość, zaczerwienienie i obrzęk sromu. Pierwotniaki z kolei wywołują rzęsistkowicę - do zakażenia dochodzi wyłącznie poprzez kontakty płciowe. Infekcja rzęsistkiem często nie daje niepokojących objawów poza charakterystycznymi upławami z pochwy - mają one nieprzyjemny zapach, żółtawozielone lub szare zabarwienie, mogą też się pienić. Zdiagnozowanie tej infekcji jest niezwykle ważne, gdyż nieleczona stanowi ryzyko porodu przedwczesnego.
Zapobieganie infekcjom pochwy
Aby uniknąć infekcji pochwy, a co za tym idzie upławów warto stosować się do kilku zasad:
- Okolice intymne myje się tylko z zewnątrz, najlepiej samą wodą. Wprowadzenie mydła czy też innych środków do higieny tylko zaburza naturalną florę pochwy. W efekcie organizm otrzymuje sygnał, że coś jest nie tak i produkuje jeszcze więcej śluzu. Podczas mycia należy pamiętać o tym, aby wykonywać ruchy od przodu ku odbytowi, co pozwoli uniknąć przenoszenia bakterii kałowych w okolicę wejścia do pochwy.
- Należy nosić przewiewną bieliznę wykonaną z naturalnych materiałów, ponieważ umożliwia to prawidłową cyrkulację powietrza w obrębie okolic intymnych. Jest to szczególnie ważne, gdyż bakterie, grzyby i inne drobnoustroje powodujące infekcje do rozmnażania się potrzebują wilgotnego środowiska - “wietrzenie” pochwy powoduje więc, że wszystkie te organizmy nie mają możliwości, by przetrwać.
- Z tego samego powodu podczas snu najlepiej zupełnie zrezygnować z noszenia bielizny.
- Równie ważne jest obniżanie temperatury okolic intymnych - to również ogranicza rozwój drobnoustrojów, które powodują infekcje i upławy. W tym celu dobrze jest zamienić obcisłe spodnie na spódnice i sukienki oraz przestać używać wkładek higienicznych, które tak naprawdę tylko podrażniają delikatną strukturę pochwy i sprawiają, że ta wydziela więcej ochronnego śluzu.
To podstawowe reguły higieny pochwy i okolic intymnych, które powinny być stosowane by uniknąć zarówno infekcji w ciąży, jak i poza tym okresem. W utrzymaniu zdrowia w tej wyjątkowo delikatnej sferze kobiecego ciała może pomóc też unikanie słodyczy, gdyż podwyższony poziom cukru we krwi sprzyja infekcjom grzybiczym oraz jedzenie jogurtów, które pomagają w tworzeniu się zdrowej flory bakteryjnej w organizmie.
Przyszła mama, oczekując na przyjście na świat dziecka, powinna zachować ostrożność i bacznie obserwować swoje ciało, aby o wszystkich niepokojących zmianach poinformować lekarza prowadzącego ciążę. Przy podejrzewanej infekcji intymnej należy zgłosić się do niego jak najszybciej, gdyż nieleczone choroby pochwy wpływają negatywnie zarówno na ciężarną, jak i na dziecko.